Người lớn luôn muốn trẻ nói lời xin lỗi với mình khi trẻ vô tình mắc lỗi. Nhưng người lớn đã bao giờ nghĩ mình cũng cần phải xin lỗi trẻ khi vô tình làm gì đó không phải với trẻ chưa?
Mỗi đứa trẻ đều hội tụ đủ trong mình mọi cảm xúc cần thiết như một người trưởng thành. Trẻ có thể giận, vui, yêu, ghét và cả sự phẫn nộ khi bị đối xử bất công. Vì thế, khi người lớn gieo vào ý thức của trẻ khái niệm xin lỗi cũng lúc chúng ta khẳng định trẻ cũng có quyền được nhận lời xin lỗi từ người khác.
Vì lẽ đó, trẻ luôn mong chờ một lời xin lỗi từ chính người đã dạy chúng nói lời xin lỗi. Chúng sẽ thất vọng biết bao khi người dạy chúng điều tốt đẹp lại không thực hiện điều tốt đẹp đó. Như thể chúng ta sẽ thật phẩn nộ khi mà xếp buộc ta phải đi làm đúng giờ trong khi ông ấy chẳng bao giờ thực hiện điều đó.
Ý thức về điều tốt đẹp đó sẽ không còn nữa mà nhanh chóng mờ đi trong lòng trẻ. Bới với những đứa trẻ mà đầu óc còn trắng trong kia, người lớn luôn là tấm gương sinh động nhất để chúng soi vào. Khi tấm gương đó không phản ánh lời xin lỗi cũng có nghĩa điều đó không tồn tại. Chúng không cần phải làm điều người lớn cho rằng không cần thiết phải làm.
Nếu chúng ta cứ bắt buộc trẻ phải nói lời xin lỗi khi mắc lỗi bằng quyền hạn của mình, chúng sẽ làm điều đó. Nhưng sẽ có hai phản ứng xãy ra trong lòng chúng. Thứ nhất, có thể chúng nghĩ rằng điều đó thật vô nghĩa, xáo rỗng. Thứ hai, chúng cho rằng bản thân chúng chẳng có giá trị gì cả, chúng chưa bao giờ được tôn trọng.
Cả hai dạng ý thức này điều ảnh hưởng lớn đến sự phát triển tâm lý của trẻ. Với cảm giác mình không có giá trị sẽ tạo cho trẻ tâm lý tự ti. Ngược lại, với ý thức về lời xin lỗi xáo rỗng, chúng sẽ tin rằng không có gì là thật cả, chúng không nhất thiết phải học điều gì cả, chỉ cần nói lời xáo rỗng, chúng sẽ được khen.
Do đó, trước khi dạy trẻ nói lời xin lỗi, chính người lớn phải học để nói lời xin lỗi với trẻ. Cần hiểu rằng, khi phạm lỗi, cần biết nhận lỗi và sửa lỗi cho dù đối tượng bị phạm lỗi là người lớn hay đứa trẻ mới lên một.
Lộc Xuân
Leave a Comment